We must maintain Tradition and pass it on - Don Davide Pagliarani, Superior General of the Society of Saint Pius X

February 11, 2022 Source: fsspx.news

IT IS IMPOSSIBLE TO WANT, AT THE SAME TIME, THE GOOD OF SOULS THROUGH TRADITION AND A NEW CHURCH WITHOUT TRADITION. This is a full transcript of the conference given in Paris by Don Davide Pagliarani, Superior General of the Society of Saint Pius X, at the conclusion of the XVI Theological Congress of Courrier de Rome, in partnership with DICI, on January 15th, 2022.

It is certain that we are at a crucial moment, a moment that is both sad and logical. We have reached a point that was foreseeable. It is true that the Society of Saint Pius X is not directly affected by the motu proprio Traditionis custodes, for the reasons you all know. However, in all reality, this new situation that has arisen, shows more than ever that the position of the Society of Saint Pius X is the only viable position that holds together. I am, perhaps, not the best person to say it, but there are facts that are objective and they are obvious. Why is that? Simply because even if the various institutes under Ecclesia Dei, who are directly implicated by this motu proprio, are not part of the Society of Saint Pius X, they exist however, because the Society of Saint Pius X exists. Their origin, from a general point of view, is linked in one way or another to the history of the Society. Therefore they depend upon it, at least indirectly. Furthermore, this new situation underlines even more the scope of the Society’s role and mission – and inevitably, the need for Tradition in its entirety. Tradition is a single unit, because the Faith is one. The need for an unhindered profession of this Faith is now felt more than ever. First and foremost, the true freedom of God’s children is the freedom to profess their Faith. Pope Francis’ opposition If I may digress for a moment… We are inevitably going to talk about the Ecclesia Dei institutes. Therefore, I would like to make it clear that on a personal level, I have nothing against those who belong to these institutes – neither the faithful, nor their members. We are totally outside the realm of personal opposition. On the human level, everywhere there are nice people and unbearable people. This is true for the whole of humanity, and it is also true for us, in a certain manner. I insist on this preliminary remark as it will allow me to be freer in my presentation. The problem is not that the Society of Saint Pius X could “launch an attack on the Ecclesia Dei institutes”. In fact, at the moment, it is Pope Francis himself who seems to be tired of the Ecclesia Dei institutes, and more generally, tired of all priests who are attached to the Tridentine Mass. So let us go back to the beginning of Ecclesia Dei. This text, of July 2nd, 1988[1], contains the condemnation of the Society of Saint Pius X and of Archbishop Lefebvre, and also reaches out to the Ecclesia Dei institutes. Even if it is well known, it is worth reading a few passages so as to make comments on it, in the light of recent events. The motu proprio Ecclesia Dei adflicta First of all, here is the theological reason why Archbishop Lefebvre and the Society were condemned: “The root of this schismatic act can be discerned in an incomplete and contradictory notion of Tradition. Incomplete, because it does not take sufficiently into account the living character of Tradition, which, as the Second Vatican Council clearly taught, "comes from the apostles and progresses in the Church with the help of the Holy Spirit. There is a growth in insight into the realities and words that are being passed on. This comes about in various ways. It comes through the contemplation and study of believers who ponder these things in their hearts. It comes from the intimate sense of spiritual realities which they experience. And it comes from the preaching of those who have received, along with their right of succession in the episcopate, the sure charism of truth". “But especially contradictory is a notion of Tradition which opposes the universal Magisterium of the Church possessed by the Bishop of Rome and the Body of Bishops. It is impossible to remain faithful to the Tradition while breaking the ecclesial bond with him to whom, in the person of the Apostle Peter, Christ himself entrusted the ministry of unity in his Church.” And there you have the crux of the problem. This act of Archbishop Lefebvre, in 1988 – like the entire history of the Society of Saint Pius X – is an act of fidelity to the Catholic Church. It is an act of fidelity to the Pope, to the Catholic hierarchy and to souls. And that is regardless of what the Roman authorities may say or not say. Regardless of what they think or what they prefer not to think. On the other hand, with the notion of a Living Tradition, what do we end up with? It was difficult to foresee it in 1988. However today, we have Amoris lætitia, we have the worship of the Earth, and we have the Pachamama. And there are other consequences that we don’t know about yet, because with this dynamic and evolutionary notion of Tradition, you can end up with absolutely any result. In truth, they are in another dimension. They are cut off from the Tradition that is rooted in the Apostles and in Divine Revelation, and which is itself a source of Revelation. A little further on, in the same text, we find the outstretched hand of Pope John Paul II, towards those who were to become “Ecclesia Dei” groups: “I wish especially to make an appeal both solemn and heartfelt, paternal and fraternal, to all those who until now have been linked in various ways to the movement of Archbishop Lefebvre, that they may fulfil the grave duty of remaining united to the Vicar of Christ in the unity of the Catholic Church, and of ceasing their support in any way for that movement. Everyone should be aware that formal adherence to the schism is a grave offence against God and carries the penalty of excommunication decreed by the Church’s law. “To all those Catholic faithful who feel attached to some previous liturgical and disciplinary forms of the Latin tradition I wish to manifest my will to facilitate their ecclesial communion by means of the necessary measures to guarantee respect for their rightful aspirations.” You can easily see the problem here. Unity is obtained through the Faith. Unity cannot be achieved by an indult or a privilege, which, for some, aims at one thing, and for others, the opposite. For the priests and faithful who wanted to keep the Tridentine Mass, it was the way of keeping to Tradition, albeit in a certain form. However, for the Roman authorities – who are now openly admitting it – it was a way of making them adhere, slowly but surely, to the “conciliar Church” and to adhere to the Church’s modern way of thinking. All this was established and promised in the light of the protocol signed on May 5th, 1988[2], by Cardinal Ratzinger and Archbishop Lefebvre. So let’s now look back at the wisdom of Archbishop Lefebvre. Archbishop Lefebvre signed this protocol and, if you like, he held to it for a few hours. But after spending the night in prayer and solitude, he understood what God expected him to do. He who had to take a decision that would be so important for history, so important for the Church and for souls, understood after a few hours in solitude, what those who are part of “Ecclesia Dei” can also understand, thirty years later. “The Benedict XVI experience” One thing that is important to understand, and even if it has been mentioned this morning, it is important to return to, what I call in a simplified way, “the Benedict XVI experience”: Summorum Pontificum[3], which must be understood in the light of the “hermeneutic of continuity”, the major axis of the pontificate of Benedict XVI. With Summorum Pontificum, the Tridentine Mass was then granted a much wider right. This allowed a certain number of priests to discover it; and by celebrating it – it must be acknowledged – many priests began to question their priesthood, and to question the Council and the New Mass. It is precisely this process that frightened the Vatican. However, the perspective of this motu proprio, which remained flawed, was based on an error: two forms of the same rite of Mass, and above all, I would like to add, the illusion of improving something in the current crisis without discussing the causes of the crisis. This was the error of Pope Benedict XVI and the limitations of this motu proprio: it just could not work. It could work for a while, but sooner or later it would lead to what has happened. Mistakes cannot be corrected without acknowledging them as mistakes and without rejecting them. This is crucial. The hermeneutics of continuity has tried to “overcome” or to short-circuit these problems. The Church has a lesson here for the future. How often have we asked ourselves the question: when will the Council be corrected? Will the Council have to be rejected? Can it be simply forgotten? Will all the good things in the Council be saved? After all, the Council does not only contain errors… But here, we have to be realistic. It is true that the Council does not only contain errors – it would be metaphysically impossible. Error is always mixed with truth. But let us be honest and realistic. What really made the Council, what was the backbone of the Council - the real Second Vatican Council - was the New Mass, ecumenism, the dignity of man and religious freedom. They were the essential elements and the errors that changed the Church. They are the centrepiece of the real Council that changed the Catholic Church! Everything else in the conciliar documents – and I’m simplifying things a bit – all the quotations from the Church Fathers and the quotes from previous councils are simply the padding to go around the essential central elements, like a picture frame around a picture. Again, we must be honest. The real Second Vatican Council, it must be rejected. The Catholic Church cannot regenerate herself if it is not rejected. We have the experiment of Pope Benedict XVI and it cannot work: to put truth next to error; to put the two Masses next to each other, so that one can “fertilise” the other; to have “a reform of the reform through continuity”… it is a total illusion. All this we know. We know these principles theoretically and speculatively. However, now we have the concrete proof that is extremely useful for the future. Error and truth cannot go hand in hand The Pontifical Commission Ecclesia Dei, who was responsible for supervising and guiding the Ecclesia Dei institutes, was abolished exactly three years ago, in January 2019. Here is a quote from the Pope’s letter announcing this decision: “Considering that today the conditions which led the Supreme Pontiff John Paul II to institute the Pontifical Commission Ecclesia Dei have changed; and noting that the Institutes and Religious Communities which customarily celebrate in the extraordinary form have today found proper stability of number and of life.” In other words, the Ecclesia Dei institutes have been sufficiently reintegrated, and that is why the Commission that is supposed to protect them is abolished. Archbishop Arthur Roche[4], Prefect of the Congregation for Divine Worship and the Discipline of the Sacraments, is often quoted because never has an official authority been so explicit and clear. In his response to Cardinal Vincent Nichols[5], Archbishop of Westminster (England), Archbishop Roche wrote: “The misinterpretation and promotion of the use of these [traditional liturgical] texts, after only limited concessions by previous Pontiffs, has been used to encourage a liturgy at variance with Conciliar reform (and which, in fact, was abrogated by Pope Paul VI), and an ecclesiology that is not part of the Church’s Magisterium. […] It is clear that the principal commentary on the new law governing the granting of the antecedents liturgical texts, by way of exceptional concession, and not by way of promotion, is the accompanying letter from Pope Francis to the Bishops. It is also evident that these exceptional concessions should only be granted to those who accept the validity and the legitimacy of the liturgical reform of the Second Vatican Council and the Magisterium of the Supreme Pontiffs. All that is in the new law is oriented to the return and stabilisation of the liturgy as decreed by the Second Vatican Council.” – I think that is sufficiently clear! Let us backtrack a little… I remember that in 2016, the bishop appointed by Rome to negotiate with the Society of Saint Pius X, said: “I don’t see why the Council should be imposed on you. In the end, we don’t ask the faithful who go to Mass in a parish church if they accept the Council. So, why should it be imposed on you?” However, Archbishop Roche is now saying the exact opposite. In fact, during negotiations, it happens that we can hear things that do not correspond perfectly to reality, and we also hear promises that cannot be kept. So what is the central point of all that has been said today and of all that has been emphasised? What is the main intuition of Traditionis custodes? We can sum it all up in this principle: the Tridentine Mass cannot be celebrated as the expression of the true Catholic Church, nor of the true Catholic Faith. We can even add: its celebration can be allowed on condition that it is not celebrated for what it really is. With that, you can see the paradox! The whole problem is there. In practice, for the Ecclesia Dei institutes, they have come back to the same situation as in 1988. Today, they are faced with the same choices and, even more than ever, there is an urgent choice to be made between two options: - Either, to retain the unconditional freedom to profess the Faith in its entirety, and take the proportionate means – leaving Divine Providence to deal with the consequences. That was the choice made by the Society of Saint Pius X with Archbishop Lefebvre; - Or, to submit this possibility (of celebrating the Tridentine Mass) to the will of an authority that is going in the opposite direction – and who even admits it and says it publicly. Yet, the latter choice is a dead end. It is impossible to move forward without the unity of wills. You cannot link together two entities whose wills are going in opposition directions. Sooner or later you will arrive at the situation that we have in the current crisis. They gave a privilege, they gave an indult, creating a particular but wobbly situation, and then they waited for the duration of about a generation – it has been about thirty years. However, what was granted, for some, has a special meaning, aiming at a particular goal; and for others, their aim is the opposite goal. It is impossible to want, at the same time, the good of souls through Tradition and a New Church without Tradition. History is the best teacher History is a great teacher of life and of prudence, and the Ecclesia Dei institutes are today faced with a choice. However, they do have an advantage. They have the hindsight that Archbishop Lefebvre did not have at the time. Fifty years later, people with good will, have additional elements to help them evaluate what is happening in the Church. They now can evaluate even the long-term consequences of the principles that were laid down. Here we cannot remain silent on this choice and this decision that Archbishop Lefebvre made more than thirty years ago. 1988 was the most crucial moment in the history of the Society of Saint Pius X. Humanly speaking we cannot explain it – with simple human experiences, life’s wisdom, culture and human understanding – we cannot truly explain the depth of the wisdom of the decision that Archbishop Lefebvre took in 1988. Those factors are insufficient. It can only be an infallible sign of holiness, this capacity to be moved by the Holy Ghost and to see things clearly, when many other interpretations could still be conceivable and could have been taken into account. To have the courage to take such a decision, which would irrevocably orientate the Society, his own person, and in a certain way, the whole Catholic Church and the role of Tradition in the Church; to have taken that decision, alone in prayer before Almighty God, and a decision whose relevance, accuracy and depth of vision has been verified more than thirty years later! All this cannot be explained without taking into account that gift of the Holy Ghost, which is the gift of counsel, by which a soul is docile insofar as it is holy, and insofar as it is pure. It is history, the teacher of life, which gives us the answer. Building on the requirements of the Faith But let us come back to the Ecclesia Dei institutes… After the time of a generation – and as we have said, they have more than enough hindsight – they are now faced with a choice that is not between Summorum Pontificum and Traditionis custodes. Certainly not. We must get out of this artificial logic. As we have seen, a basic continuity between these different measures has been highlighted. Even if materially they are very different, they both have a common basis. The choice is not between Summorum Pontificum and Traditionis custodes, nor between “indult A” or “indult B” or “privilege C” – we must get out of that perspective. The choice is between the declaration of 1974[6] – a declaration of adhesion and of unconditional and unreserved fidelity to eternal Rome – and the concession of a particular indult, with the consequences that are already known. At risk is the definitive dead end for the Ecclesia Dei institutes. Here you cannot count on any acquired rights; you must rely on the requirements of the Faith. Why? Because you may have a particular right, a privilege[7], or a particular « charisma » in your congregation, but Rome can change the constitutions, and even more, Rome can suppress congregations! It suppressed the Jesuits, it suppressed the Society of Saint Pius X, it can suppress without any problem, any other congregation or institute – I will not name them out of discretion – but Rome can do that. And if one has fought for decades – based solely on special privileges given to particular congregations – all that can be suppressed. So what is eternal and makes our fight invincible? It is Faith. Verbum Domini manet in æternum (1 Peter 1:25). It is Faith that is the necessary foundation for the current battle, our fight for Tradition. It is Faith and not any privilege. The instrumental use of the Mass of Pope Saint Pius V There is also another aspect of Traditionis custodes that deserves to be highlighted. It is the accusation that the traditional missal is used in an instrumental way. Pope Francis makes the accusation that “you use this missal as a flag of another Church, of another faith, the one you call the true faith”. But, in truth, who is using this missal in an instrumental way? As we have seen this morning, the Tridentine Mass in itself, intrinsically, expresses a different conception of the Catholic Church, a different conception of the spiritual life and a different conception of the priesthood. This is inevitable. And that is why it had to be replaced by another Mass, which could correspond to a new conception of the Church, the spiritual life and the priesthood. The use of this traditional missal in the Church was not, therefore, instrumental: it was the normal use of the Mass, nourishing the Catholic conception of a Christian life. On the other hand, there is an instrumental use of the missal of Saint Pius V that has been made by the Roman authorities. They have used it for their own ends, to encourage conservative Catholics to go down a certain path. However, you cannot play with the missal. You cannot play with the sacraments. You cannot say: “yes, we gave you this missal for thirty or forty years so you can move gradually towards the conception used by the dominant current in the Church… But now the time of transition is over.” You just cannot use the Mass in this way. I was going to say, it is a homeopathic use, but it is better to say it is a homeopathic abuse. The principle of homeopathy is to treat an illness with the very source of the illness, in order to provoke in the immune system a gradual reaction to the illness you want to treat. The Roman authorities have done this with the missal of Saint Pius V – and they admit it. But you just cannot do that. You cannot use the Mass, which is seen as a problem, to cure a problem with the faithful. It is a use that is purely instrumental, and that is inadmissible. There is only one Redemption So therefore, we can already conclude. How can we pass on Tradition? How can we maintain it? What is the role of the Society of Saint Pius X? Humanly speaking, we are not better than anybody else. Humanly speaking, we do not deserve more than the others. But our strength, which is not a personal quality, lies elsewhere. Our strength is in what we cannot give up. Our strength is in our Faith and in Tradition. Our strength is in the Mass, and in the Mass as the flag and standard of the Faith and Tradition. In his motu proprio, Pope Francis says something that is very true – if we can disregard certain aspects of it. It is true that the Catholic Church has only one Mass. It is true that the Church has only one form of worship. But this singular form of worship is not the New Mass. That is the whole problem. This unique form of worship is the Mass of all time, and why is that? It is because there is only one Redemption. In the Old Testament, you can see how everything converges towards the Cross and towards Calvary. The multitude of different sacrifices that the Jews offered, in one way or another, represent the sacrifice of the Cross, which, in its unique perfection, sums them all up. The whole life of Our Blessed Lord looked towards the Cross and towards His Passion. That is why it had this extraordinary unity. If I can put it this way, the whole life of Our Lord Jesus Christ was built entirely around one idea: to arrive at the Cross. And this sacrifice of the Cross is so perfect that Our Blessed Lord offers it only once. Now the life of the Church, like the life of each individual soul, is simply an extension of this central idea that unifies everything. The life of the Church and of redeemed souls is one, drawn from the very unity of the Cross and Redemption. There is only one Christ and there is only one Cross, through which we can worship Almighty God and be sanctified. Therefore, it is necessarily this same unity that we find in the Mass, which is the application of Redemption to the life of the Church and to the life of souls. And that is because there is only one act of Redemption, which is perfect. There is therefore, also only one way of perpetuating this Redemption, of actualising it in time, in order to apply it to souls: thus, there is only one Catholic Mass – there are not two. This extension of our Redemption is one, because it simply perpetuates the single, central intention that flowed from the soul of Our Lord Jesus Christ and unified His entire life. So, in truth, what do we want? What does the Society of Saint Pius X want? We want the Cross! We want the Cross of Our Lord Jesus Christ! We want to celebrate that Cross and we want to enter into the mystery of that Cross. We want to make that Cross our own. It is not possible to have two crosses and there are not two possible Redemptions, nor two Masses. On the other hand, what is the alternative to this unique Christian life? It is the useless, frustrating adaptation to a human nature that in reality is always the same. In other words, it is this modern idea that we must adapt to a changing human nature, which always needs something new. But this idea is false. Why is it wrong? Because the sources of sin are always the same and can always and only be cured using the same methods. This lie – because it is a lie – that modern man must be approached and cared for in a different way today, produces the fruits of a lie. It produces the disintegration of the life of the Church. Without this application of Redemption, the life of the Church loses its principle of unity. Therefore, it is in this sense that the Holy Sacrifice of the Mass is truly our flag and our standard. And in a battle, the standard is the last thing you let fall. There is also one last thing that the Society must obtain, and this is crucial. We want this Mass, not only for ourselves, but we want it for the Universal Church. We do not want simply a side altar in the Church. Nor do we want the right to enter with our banner into an amphitheatre where everything else is also permitted. Certainly not! We want this Mass for ourselves and at the same time for everyone. It is not a little privilege that we want. This Mass is a right for us and for all souls, without exception. This is how the Society of Saint Pius X is, and will continue to be, an active part of the Catholic Church. That is because it aims at the good of the Church. The Society does not aim at obtaining a particular privilege. Obviously, Divine Providence will choose the moment, the modalities, the graduality and the circumstances, but as far as we are concerned, we want this Mass and we want it now – unconditionally and for everyone. And this we want without entering into an overly human perspective that looks for a particular privilege. We do not want to enter into negotiations where we are conceded things bit by bit: to be given a church here, a time for Mass there, the possibility to use the maniple, or the biretta, or the Holy Week liturgy of Saint Pius X, … Definitely not! We do not want to enter into this scenario. Quite simply, we want two things: the Faith and the Mass. We want Catholic doctrine and the Cross that nourish the spiritual life and the moral life of souls. We want them now, unconditionally and for everyone. And if we keep this perspective, the Society of Saint Pius X will always be, and perfectly be, a work of the Catholic Church. The Society will always work at the very heart of the Church, which has no other aim than to obtain the salvation of souls, in the Church and for the Church. Translated from the French text, which maintained the oral style in order to maintain the particular character of the conference. [1] Apostolic letter Ecclesia Dei adflicta of the Supreme Pontiff John Paul II, given motu proprio in Rome on July 2nd, 1988. “A Commission is instituted whose task it will be to collaborate with the bishops, with the Departments of the Roman Curia and with the circles concerned, for the purpose of facilitating full ecclesial communion of priests, seminarians, religious communities or individuals until now linked in various ways to the Fraternity founded by Monsignor Lefebvre, who may wish to remain united to the Successor Peter in the Catholic Church, while preserving their spiritual and liturgical traditions, in the light of the Protocol signed on 5th May last, by Cardinal Ratzinger and Mgr Lefebvre” (Ecclesia Dei adflicta, N° 6a). [2] Between April 15th and May 5th, 1988, Archbishop Lefebvre estimated that he had obtained a good agreement, which would ensure the stability and continuity of his work. Thus, on May 4th, he took part in final discussions in Albano, and on May 5th he signed the declaration of the Protocol of Accord in Rome, on the Feast of Saint Pius V. The Protocol of Accord that Archbishop Lefebvre agreed to sign states that “for practical and psychological reasons, the consecration of a member of the Society as a bishop appears useful” (N°5, 2). However, no date was set. As he was signing the protocol, Cardinal Ratzinger gave Archbishop Lefebvre a letter, dated April 28th, 1988, which sowed confusion and disappointment in the mind of this great churchman. The very next day, Friday May 6th, Archbishop Lefebvre wrote to Cardinal Ratzinger the following lines: “Yesterday it was with real satisfaction that I put my signature to the Protocol drafted during the preceding days. However, you yourself witnessed my deep disappointment upon reading the letter that you gave me, bringing the Holy Father’s answer concerning the episcopal consecrations. Practically, I am asked to postpone the episcopal consecrations to an unspecified later date. This would be the fourth time that it would have been postponed. The date of June 30th was clearly indicated in one of my previous letters as the final possible date. I have already given you a folder concerning the candidates. There are still two months to draw up the mandate. Given the particular circumstances of this proposal, the Holy Father can very well shorten the procedure so that the mandate be communicated to us around mid-June. In the event of a negative answer, I would find myself in conscience obliged to proceed with the consecration, relying upon the authorisation given by the Holy See in the Protocol for the consecration of one bishop member of the Society.” See: https://fsspx.news/en/news-events/news/30-years-ago-operation-survival-s... [3] Apostolic letter Summorum Pontificum of the Supreme Pontiff Benedict XVI, given motu proprio in Rome on July 7th, 2007. [4] After the resignation of Cardinal Robert Sarah, due to the age limit, on February 20th, 2021, the office of Prefect of the Congregation for Divine Worship and the Discipline of the Sacraments was vacant. On May 27th, 2021, Pope Francis appointed the then Secretary of the Congregation, Archbishop Arthur Roche. Born in England in 1950, he trained principally in Spain, before being ordained to the priesthood in 1975, for the Leeds’ diocese (part of the Ecclesiastical province of Liverpool). From 1991 to 1996, he lived in Rome, studying at the Gregorian University and serving as spiritual director at the English College. In 1996, he became General Secretary of the Bishops’ Conference of England and Wales. [5] In a letter dated July 28th, 2021, Cardinal Vincent Nichols asked for clarification on the application of Traditionis custodes, in six questions. This letter was published by the website Gloria.tv on November 5th, 2021, with Archbishop Roche’s reply, dated August 4th. The exchange of letters was confirmed by Cardinal Nichols to Catholic News Agency, on November 8th, 2021. [6] Archbishop Lefebvre’s declaration of November 21st, 1974, began with the words: “We hold firmly with all our heart and with all our mind to Catholic Rome, Guardian of the Catholic Faith and of the traditions necessary to the maintenance of this faith, to the eternal Rome, mistress of wisdom and truth.” See: https://fsspx.org/en/1974-declaration-of-archbishop-lefebvre [6] In Latin, privata lex, a private law.

Musimy zachowywać i przekazywać Tradycję - Ks. Dawid Pagliarani FSSPX, przełożony generalny Bractwa św. Piusa X

Niniejszy tekst stanowi zapis wystąpienia ks. Dawida Pagliaraniego FSSPX, przełożonego generalnego Bractwa św. Piusa X, na zakończenie XVI Kongresu Teologicznego „Courrier de Rome” (15 stycznia 2022 r.), zorganizowanego w Paryżu przy współpracy z agencją informacyjną DICI.

Nie ulega wątpliwości, że obecnie znajdujemy się w przełomowym momencie, w sytuacji smutnej, aczkolwiek wynikającej z logiki wydarzeń. Doszliśmy do punktu, który można było przewidzieć. Jest prawdą, że z wiadomych wam wszystkim powodów motu proprio Traditionis custodes nie dotyczy w sposób bezpośredni Bractwa św. Piusa X, jednak nowa sytuacja pokazuje dobitniej niż kiedykolwiek, że tylko stanowisko Bractwa jest realistyczne oraz wewnętrznie spójne. Być może nie wypada, abym to właśnie ja zwracał na to uwagę, jednak fakty mówią same za siebie. Dlaczego tak jest? Otóż dlatego, że choć różne instytuty Ecclesia Dei, których to motu proprio bezpośrednio dotyczy, nie stanowią części Bractwa św. Piusa X, to jednak istnieją tylko dlatego, że istnieje Bractwo. Ich powstanie jest związane, w ten czy inny sposób, z historią Bractwa. Tak więc zależą one od niego, przynajmniej w sposób pośredni. Obecna, nowa sytuacja jeszcze dobitniej uwypukla znaczenie roli oraz misji Bractwa – a także, w sposób nieunikniony, konieczność integralnego zachowania Tradycji. Tradycja stanowi niepodzielną całość, ponieważ również nasza wiara jest niepodzielna. Potrzeba nieskrępowanego wyznawania tej wiary jest obecnie odczuwana silniej niż kiedykolwiek wcześniej. Prawdziwa wolność dzieci Bożych to przede wszystkim wolność do wyznawania wiary. Sprzeciw papieża Franciszka Pozwolę sobie na pewną dygresję. W nieunikniony sposób musimy tu mówić o instytutach Ecclesia Dei, chciałbym więc wyjaśnić, że osobiście nie mam nic przeciwko osobom należącym do tych instytutów; ani ich członkom, ani korzystającym z ich posługi wiernym. W naszym stanowisku nie ma nic osobistego. Wszędzie można spotkać ludzi sympatycznych oraz antypatycznych. Jest to prawdą w odniesieniu do całego rodzaju ludzkiego, a więc, w pewnym sensie, odnosi się także do nas. Pragnę to podkreślić już na początku, bowiem pozwoli mi to na większą swobodę w prezentacji naszego stanowiska. Problem nie polega na tym, że Bractwo św. Piusa X mogłoby „przypuścić atak na instytuty Ecclesia Dei”. Obecnie to sam papież Franciszek sprawia wrażenie, że ma serdecznie dość wspólnot Ecclesia Dei, czy wręcz wszystkich księży przywiązanych do Mszy trydenckiej. Jest to więc dobra okazja, aby przypomnieć genezę tego motu proprio. Jego tekst, ogłoszony 2 lipca 1988 r.[1], zawiera potępienie Bractwa św. Piusa X i abp. Lefebvre’a, a także odnosi się do [przyszłych] instytutów Ecclesia Dei. Chociaż jest on dobrze znany, to warto przytoczyć kilka ustępów, aby móc skomentować je w świetle ostatnich wydarzeń. Motu proprio Ecclesia Dei adflicta Po pierwsze, znajdujemy w nim teologiczny argument uzasadniający potępienie abp. Lefebvre’a oraz Bractwa: Korzenie tego schizmatyckiego aktu można dostrzec w niepełnym i wewnętrznie sprzecznym rozumieniu Tradycji. Niepełnym, bowiem niedostatecznie uwzględniającym żywy charakter Tradycji, „która – jak z całą jasnością uczy Sobór Watykański II – wywodząc się od Apostołów, czyni w Kościele postępy pod opieką Ducha Świętego. Zrozumienie przekazanych rzeczy i słów wzrasta bowiem dzięki kontemplacji oraz dociekaniu wiernych, którzy je rozważają w swoim sercu, dzięki głębokiemu, doświadczalnemu pojmowaniu spraw duchowych oraz dzięki nauczaniu tych, którzy wraz z sukcesją biskupią otrzymali pewny charyzmat prawdy”. Przede wszystkim jednak wewnętrznie sprzeczne jest takie rozumienie Tradycji, które przeciwstawia ją powszechnemu Magisterium Kościoła przysługującemu Biskupowi Rzymu i Kolegium Biskupów. Nie można pozostać wiernym Tradycji, zrywając więź kościelną z tym, któremu, w osobie apostoła Piotra, sam Chrystus powierzył w swoim Kościele posługę jedności. Widzimy tu, na czym polega istota problemu. Akt abp. Lefebvre’a z 1988 r. – podobnie jak cała historia Bractwa św. Piusa X – jest aktem wierności Kościołowi katolickiemu. Jest to akt wierności papieżowi, hierarchii katolickiej oraz duszom. I to niezależnie od tego, co mogą na ten temat myśleć lub mówić władze rzymskie. Z drugiej strony, jakie są konsekwencje przyjęcia koncepcji „żywej Tradycji”? W 1988 r. trudno było je przewidzieć, jednak dziś mamy Amoris laetitia, kult Ziemi, Pachamamę… Są też inne konsekwencje, których jeszcze nie znamy, ponieważ przy tej dynamicznej i ewolucyjnej koncepcji Tradycji można dojść praktycznie do wszystkiego. Można powiedzieć, że ci ludzie znajdują się w innym wymiarze. Są odcięci od Tradycji, Tradycji zakorzenionej w apostołach oraz w Objawieniu, i która sama jest źródłem Objawienia. Nieco dalej, w tym samym tekście, napotykamy dłoń wyciąganą przez Jana Pawła II do tych, którzy mieli stać się członkami instytutów Ecclesia Dei: W zaistniałej sytuacji pragnę przede wszystkim zwrócić się z uroczystym, pełnym przejęcia, ojcowskim apelem do tych, którzy dotąd byli w rozmaity sposób związani z ruchem arcybiskupa Lefebvre’a, ażeby spełnili poważną powinność pozostania w jedności z Zastępcą Chrystusa w zjednoczeniu z Kościołem katolickim i by w żaden sposób nie wspierali już tego ruchu. Wszystkim winno być wiadome, że formalna przynależność do schizmy jest poważną obrazą Boga i pociąga za sobą ekskomunikę ustaloną przez prawo Kościoła. Tym wszystkim katolikom, którzy żywią przywiązanie do niektórych dawnych form liturgii i dyscypliny tradycji łacińskiej, pragnę wyrazić moją wolę – i proszę, by podjęli ją także biskupi oraz osoby pełniące w Kościele posługę duszpasterską – ułatwienia im komunii kościelnej poprzez decyzje mające na celu zagwarantowanie szacunku dla ich słusznych życzeń. Łatwo możecie tu zauważyć, na czym polega problem. Podstawą jedności jest wiara; jedności nie da się osiągnąć za pomocą indultu czy przywileju, którego cel może być odmienny dla obdarowującego i obdarowywanego. Dla kapłanów i wiernych, którzy pragnęli zachować Mszę trydencką, był to środek pozwalający im w jakiś sposób trzymać się Tradycji Kościoła. Jednakże władze rzymskie (które obecnie otwarcie to przyznają) uważały go za narzędzie mające ich doprowadzić, stopniowo lecz pewnie, do „Kościoła soborowego” i do zaakceptowania jego nowej perspektywy. Wszystko to zostało ustalone i obiecane w ramach protokołu podpisanego 5 maja 1988 r.[2] przez kard. Ratzingera i abp. Lefebvre’a. Spójrzmy więc, jak wielką mądrością wykazał się Arcybiskup. Abp Lefebvre podpisał ten protokół i – jeśli można tak powiedzieć – trzymał się go przez kilka godzin. Spędziwszy jednak w samotności noc na modlitwie, zrozumiał, czego oczekuje odeń Bóg. Człowiek, który miał podjąć historyczną decyzję – tak ważną dla Kościoła i dla dusz – po kilku godzinach spędzonych w samotności na modlitwie zrozumiał to, co członkowie instytutów Ecclesia Dei mogą zrozumieć [teraz,] po ponad trzydziestu latach. „Doświadczenie Benedykta XVI” Ważna jest tu przede wszystkim jedna kwestia; tak więc – choć była już dziś o tym mowa – chciałbym powrócić do tego, co nazwałem, nieco upraszczając, „doświadczeniem Benedykta XVI” – do Summorum Pontificum[3], które musi być rozumiane w świetle „hermeneutyki ciągłości”, naczelnej idei pontyfikatu Benedykta XVI[4]. Wraz z ogłoszeniem tego motu proprio Msza trydencka uzyskała znacznie szersze prawa. Pozwoliło to pewnej liczbie kapłanów odkryć ją na nowo, a dzięki jej odprawianiu – co trzeba uznać – wielu księży zaczęło kwestionować swoje [dotychczasowe] kapłaństwo, sobór oraz nową Mszę. I to właśnie tego przestraszył się Watykan. Jednakże perspektywa Summorum Pontificum, które pozostało wadliwe, była oparta na błędzie: dwóch formach tego samego rytu Mszy, a przede wszystkim na iluzji, że da się w jakiś sposób opanować obecny kryzys, nie dyskutując o jego przyczynach. Na tym właśnie polegał błąd Benedykta XVI, takie było źródło nieskuteczności jego motu proprio – to po prostu nie mogło przynieść pożądanych skutków. Mogło funkcjonować jako rozwiązanie tymczasowe, jednak prędzej czy później musiało skończyć się tak, jak się skończyło. Nie da się naprawić błędów bez przyznania, że są one błędami oraz bez ich odrzucenia. Ma to absolutnie zasadnicze znaczenie. Hermeneutyka ciągłości usiłowała „przezwyciężyć” te problemy, czy też raczej je obejść. Kościół otrzymał tu cenną lekcję na przyszłość. Jak często zadawaliśmy sobie pytanie: kiedy nauczanie soboru zostanie skorygowane? Czy będzie musiało zostać odrzucone? Czy może zostać po prostu zapomniane? Czy to, co było w nim dobrego, zostanie zachowane? Ostatecznie jego dokumenty nie zawierają wyłącznie błędów… Obecnie jednak musimy być realistami. To prawda, że dokumenty soboru nie zawierają samych błędów – byłoby to metafizycznie niemożliwe. Błąd jest zawsze zmieszany z prawdą. Bądźmy jednak uczciwi i patrzmy realistycznie. Tym, co stanowiło istotę soboru, jego rdzeń – [co konstytuowało] prawdziwy II Sobór Watykański – była nowa Msza, ekumenizm, godność człowieka i wolność religijna. To były te zasadnicze elementy, te błędy, które zmieniły Kościół. To one stanowią zasadniczą część prawdziwego soboru, który zmienił Kościół katolicki! Wszystko inne w dokumentach Vaticanum II – nieco to upraszczam – wszystkie cytaty z ojców Kościoła oraz dokumentów poprzednich soborów stanowią jedynie obrzeże głównych elementów, niczym rama wokół obrazu. Raz jeszcze powtarzam – musimy być uczciwi. Ten prawdziwy II Sobór Watykański musi zostać odrzucony. Jeśli to nie nastąpi, odrodzenie Kościoła katolickiego nie będzie możliwe. Mieliśmy eksperyment Benedykta XVI i nie zdał on egzaminu: stawianie prawdy obok błędu, stawianie obok siebie dwóch Mszy tak, żeby jedna mogła „zainspirować” drugą, „reforma reformy poprzez ciągłość”… to absolutna iluzja. Wszystko to wiemy. Znamy te zasady teoretycznie i spekulatywnie. Obecnie mamy jednak konkretny dowód, który w przyszłości może okazać się niezwykle użyteczny. Błąd i prawda nie mogą współistnieć Komisja papieska, która była odpowiedzialna za nadzór nad instytutami Ecclesia Dei, została zniesiona dokładnie trzy lata temu, w styczniu 2019 r. Oto fragment ogłaszającego tę decyzję listu papieskiego: Uważając, że zmieniły się dziś warunki, które spowodowały, że św. Papież Jan Paweł II powołał Papieską Komisję Ecclesia Dei, zauważając, że instytuty i wspólnoty religijne, które na stałe celebrują w nadzwyczajnej formie, dziś osiągnęły pewną własną stabilność […]. Innymi słowy, instytuty Ecclesia Dei zostały w wystarczający sposób zintegrowane z Kościołem soborowym, a więc komisja odpowiedzialna za opiekę nad nimi mogła zostać zlikwidowana. Obecnie często bywa cytowany abp Artur Roche[5], prefekt Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, bowiem nigdy wcześniej żaden oficjalny przedstawiciel najwyższych władz Kościoła nie wypowiadał się w sposób równie szczery i otwarty. W swej odpowiedzi kard. Wincentemu Nicholsowi[6], arcybiskupowi Westminsteru (Anglia), abp Roche napisał[7]: Błędna interpretacja i zachęcanie do posługiwania się tymi [tradycyjnymi] tekstami [liturgicznymi], w następstwie ograniczonych koncesji udzielonych przez poprzednich papieży, były wykorzystywane do propagowania liturgii sprzecznej z reformą soborową (i która została de facto zniesiona przez papieża Pawła VI) oraz eklezjologii nie będącej częścią Magisterium Kościoła. […] Jest oczywiste, że zasadniczym komentarzem dotyczącym nowego prawa w kwestii udzielania zgody na posługiwanie się uprzednimi tekstami liturgicznymi, na drodze wyjątkowych koncesji, a nie dla ich propagowania, stanowi list papieża Franciszka do biskupów. Jest również jasne, że te wyjątkowe koncesje być powinny udzielane jedynie tym, którzy akceptują ważność i prawomocność reformy liturgicznej II Soboru Watykańskiego oraz Magisterium papieskie. Cała treść nowego prawa jest ukierunkowana na powrót i utrwalenie liturgii zgodnej z wolą II Soboru Watykańskiego. Myślę, że te słowa są wystarczająco jasne! Cofnijmy się nieco w czasie… Pamiętam, jak w 2016 r. biskup wyznaczony przez Rzym do prowadzenia negocjacji z Bractwem św. Piusa X[8] powiedział: „Nie widzę powodu, dla którego mielibyśmy wam narzucać sobór. Ostatecznie nie pytamy wiernych, którzy uczęszczają na Msze w kościołach parafialnych, czy akceptują nauczanie soboru. Dlaczego więc mielibyśmy wymagać tego od was?”. Jednakże obecnie abp Roche mówi coś dokładnie przeciwnego. Podczas negocjacji faktycznie można usłyszeć rzeczy, które nie pokrywają się dokładnie z rzeczywistością, jak również obietnice, które nie mogą zostać dotrzymane. W jaki więc sposób można zrekapitulować wszystko, co zostało tu dziś powiedziane? Jaka jest zasadnicza myśl Traditionis custodes? Można ją streścić w następującej zasadzie: Msza trydencka nie może być odprawiana jako wyraz [kultu] prawdziwego Kościoła katolickiego ani prawdziwej wiary katolickiej. Możemy nawet dodać: na jej celebrację można zezwolić jedynie pod warunkiem, że nie będzie ona odprawiana z racji tego, czym w istocie jest. Na tym właśnie polega paradoks – istota całego problemu. Co do instytutów Ecclesia Dei, to znalazły się one w tej samej sytuacji, z jaką mieliśmy do czynienia w 1988 r. i obecnie stoją przed koniecznością dokonania jak najszybszego wyboru pomiędzy dwiema opcjami: mogą albo zachować pełną swobodę w wyznawaniu wiary w sposób integralny, podejmując stosowne decyzje i pozostawiając Opatrzności zajęcie się konsekwencjami (był to wybór dokonany przez Bractwo św. Piusa X i abp. Lefebvre’a), albo uzależnić możliwość celebracji [Mszy trydenckiej] od woli władzy, która zmierza w kierunku wręcz przeciwnym – i która, co więcej, przyznaje to publicznie. Jednakże druga z tych opcji jest w istocie ślepą uliczką. Nie sposób postępować naprzód bez jedności woli. Nie można wiązać ze sobą dwóch bytów, których wole zmierzają w przeciwnych kierunkach – bowiem w takim przypadku prędzej czy później wystąpi sytuacja kryzysowa, z jaką mamy obecnie do czynienia. Daje się przywilej, daje się indult, stwarza się szczególną, niestabilną sytuację, a następnie czeka przez całe jedno pokolenie – jak na przykład przez te ostatnie 30 lat. Jednakże cel udzielenia koncesji może być całkowicie odmienny dla tych, którzy ją otrzymują, oraz dla tych, którzy jej udzielają. Nie sposób pragnąć równocześnie autentycznego dobra dusz, dzięki przekazywaniu im skarbów Tradycji, oraz budowania oderwanego od Tradycji nowego Kościoła. Historia jest najlepszą nauczycielką Historia jest nauczycielką życia oraz roztropności, a instytuty Ecclesia Dei stoją dziś wobec konieczności dokonania wyboru. Mają jednak pewien atut. Mają wynikającą z doświadczenia wiedzę, której nie posiadał abp Lefebvre. Pół wieku później ludzie dobrej woli posiadają dodatkowe informacje pozwalające im ocenić, co dzieje się w Kościele. Dziś mogą oszacować nawet długofalowe konsekwencje narzucanych zasad. Nie sposób nie powiedzieć tu paru słów na temat wyboru i decyzji podjętej przez abp. Lefebvre’a ponad 50 lat temu. Rok 1988 był punktem zwrotnym w historii Bractwa św. Piusa X. Nie da się wytłumaczyć czysto po ludzku – samym tylko doświadczeniem, mądrością życiową, kulturą czy znajomością ludzi – całej mądrości decyzji podjętej przez arcybiskupa w 1988 r. Te czynniki są niewystarczające. Owa podatność na natchnienia Ducha Świętego, umiejętność widzenia w sposób całkowicie jasny w sytuacji, kiedy można było brać pod uwagę różne interpretacje faktów, są nieomylnymi znakami świętości. Mieć odwagę podjąć taką decyzję, która na trwałe miała zdecydować o losie Bractwa, jego samego, a w pewien sposób także całego Kościoła katolickiego oraz o miejscu Tradycji; podjąć samodzielnie, po modlitwie do wszechmocnego Boga, decyzję, której znaczenie, słuszność i dalekowzroczność zostaną potwierdzone ponad 30 lat później! Wszystko to nie może zostać wyjaśnione bez brania pod uwagę daru Ducha Świętego, daru rady, przyjmowanego przez duszę, o ile jest ona święta i czysta. To właśnie historia, nauczycielka życia, daje nam odpowiedź. Budując na prawach wiary Wróćmy jednak do instytutów Ecclesia Dei. Po okresie jednego pokolenia i – jak powiedzieliśmy – posiadając obecnie aż nadto wiedzy, stoją one obecnie wobec konieczności wyboru, który nie jest bynajmniej wyborem między Summorum Pontificum a Traditionis custodes. Z pewnością nie! Musimy uwolnić się od tej fałszywej alternatywy. Jak widzieliśmy, obecnie potwierdza się zasadnicza ciągłość pomiędzy tymi dwoma różnymi rozwiązaniami. Choć materialnie mogą się one od siebie bardzo różnić, to jednak są oparte na wspólnym założeniu. Obecnie nie chodzi o wybór pomiędzy Summorum Pontificum a Traditionis custodes, pomiędzy indultem „A” a indultem „B” czy też przywilejem „C” – musimy odrzucić taką perspektywę. Chodzi o wybór pomiędzy deklaracją z 1974 r.[9] – deklaracją o przynależności i bezwarunkowej wierności wiecznemu Rzymowi – a koncesją w postaci konkretnego indultu, ze znanymi już konsekwencjami. Wybierając tę drugą opcję instytuty Ecclesia Dei znalazłyby się de facto w ślepym zaułku. Nie wolno nam tu polegać na prawach nabytych, ale jedynie na prawach wiary. Dlaczego? Ponieważ wasze zgromadzenie może posiadać szczególne prawo, przywilej[10]czy „charyzmat”, Rzym może jednak zmienić waszą konstytucję, a nawet rozwiązać samo zgromadzenie! Rozwiązał Towarzystwo Jezusowe, rozwiązał Bractwo św. Piusa X[11], może rozwiązać bez problemu każde inne zgromadzenie czy instytut – z kurtuazji nie wymienię tu żadnego z nazwy. Rzym może to uczynić. I jeśli ktoś walczył przez całe dekady – opierając się głównie na specjalnych przywilejach nadanych konkretnym zgromadzeniom – może zostać pozbawiony tego wszystkiego. Co zaś jest wieczne i czyni naszą walkę zwycięską? Wiara. Verbum Domini manet in æternum (1 Piotr 1, 25). To właśnie wiara – a nie przywilej – jest koniecznym fundamentem w obecnej walce, w naszej walce o Tradycję. Instrumentalne wykorzystywanie Mszy św. Piusa V Na uwagę zasługuje również inny aspekt Traditionis custodes. Jest nim zarzut, że tradycyjny mszał jest wykorzystywany w sposób instrumentalny: „Posługujecie się tym mszałem jak sztandarem innego Kościoła, innej religii; religii, którą nazywacie prawdziwą”. Taki właśnie zarzut wysuwa papież Franciszek. Kto jednak w rzeczywistości posługuje się tym mszałem w sposób instrumentalny? Jak widzieliśmy dziś rano, Msza trydencka sama w sobie, ze swej natury, wyraża odmienną koncepcję Kościoła katolickiego, odmienną koncepcję życia duchowego i odmienną koncepcję kapłaństwa. Jest to nieuniknione. I właśnie z tego powodu musiała zostać zastąpiona inną Mszą, która odpowiadałaby nowej koncepcji Kościoła, życia duchowego i kapłaństwa. Posługiwanie się tradycyjnym mszałem nie było więc instrumentalne – było naturalnym korzystaniem z niego w trakcie Mszy, podsycającym katolicką ideę życia chrześcijańskiego. Z drugiej strony mamy do czynienia z instrumentalnym wykorzystywaniem Mszału św. Piusa V przez władze rzymskie. Posługiwały się nim one dla swych własnych celów, aby nakłonić konserwatywnych katolików do akceptacji Kościoła soborowego. Nie można jednak igrać z mszałem. Nie można igrać z sakramentami. Nie można mówić: „Tak, daliśmy wam ten mszał na 30 czy 40 lat, żebyście mogli stopniowo przyjąć koncepcje dominujące obecnie w Kościele… Teraz jednak okres przejściowy dobiegł końca”. Po prostu nie można posługiwać się Mszą w taki sposób. Miałem zamiar powiedzieć, że przypomina to kurację homeopatyczną, właściwiej byłoby jednak mówić o homeopatycznym oszustwie. Idea homeopatii polega na leczeniu choroby za pomocą elementu będącego jej przyczyną, aby pobudzić system immunologiczny do stopniowej reakcji na chorobę. Władze rzymskie postąpiły tak z Mszałem św. Piusa V – i obecnie to przyznają; to jednak jest nie do przyjęcia. Nie można używać mszału, który jest postrzegany jako problem, do uzdrowienia problemu z wiernymi. Jest to wykorzystanie czysto instrumentalne, a więc niedopuszczalne. Istnieje tylko jedno odkupienie Przejdźmy zatem do konkluzji. W jaki sposób możemy przekazywać Tradycję? Jak możemy ją podtrzymywać? Jaka jest rola Bractwa św. Piusa X? Mówiąc po ludzku, nie jesteśmy lepsi od innych, nie zasługujemy na więcej niż inni. Jednak nasza siła, nie wynikająca z osobistych przymiotów, ma swoje źródło gdzie indziej. Nasza siła tkwi w tym, z czego nie możemy zrezygnować. Nasza siła tkwi w naszej wierze i w Tradycji. Nasza siła tkwi we Mszy, stanowiącej sztandar wiary i Tradycji. W swoim motu proprio papież Franciszek stwierdza coś, co jest bardzo prawdziwe – jeśli możemy zignorować pewne inne aspekty jego słów. Jest prawdą, że Kościół katolicki ma tylko jedną Mszę. Jest prawdą, że Kościół ma tylko jedną formę kultu. Jednak tą jedyną formą kultu nie jest nowa Msza! Na tym właśnie polega cały problem. Tą jedyną formą kultu jest Msza wszech czasów. A dlaczego? Ponieważ jest tylko jedno odkupienie. W Starym Testamencie można zobaczyć, w jaki sposób wszystko zmierza do krzyża i Kalwarii. Najrozmaitsze ofiary składane przez Żydów, w taki czy inny sposób, prefigurują ofiarę krzyża, która w swej wyjątkowej doskonałości zawiera je wszystkie. Całe życie naszego Zbawiciela zmierzało ku krzyżowi oraz męce. Właśnie z tego powodu posiadało tak nadzwyczajną jedność. Jeśli wolno mi tak to ująć, całe życie naszego Pana Jezusa Chrystusa było skupione na jednej idei: dojść do krzyża. I ta ofiara krzyża jest tak doskonała, że Chrystus składa ją tylko raz. Tak więc życie Kościoła, podobnie jak życie każdej duszy, stanowi jedynie przedłużenie tej centralnej idei, która jednoczy wszystko. Życie Kościoła i życie odkupionych dusz czerpie swą jedność z samej jedności krzyża i odkupienia. Jest tylko jeden Chrystus i jeden krzyż, przez który możemy wielbić wszechmocnego Boga i być uświęceni. I z tego powodu tę samą jedność odnajdujemy we Mszy, która czyni użytek z odkupienia dla życia Kościoła i życia dusz. A ponieważ jest tylko jeden, doskonały akt odkupienia, jest też jeden sposób uwiecznienia tego odkupienia, aktualizowania go w czasie, aby spożytkować go dla dusz: właśnie dlatego jest tylko jedna katolicka Msza, a nie dwie. To ponawianie w czasie [ofiary] naszego odkupienia jest jedno, ponieważ utrwala jedną intencję, która płynęła z duszy naszego Pana Jezusa Chrystusa i jednoczyła całe Jego życie. Czego więc chcemy? Czego chce Bractwo św. Piusa X? Chcemy krzyża! Chcemy krzyża naszego Pana Jezusa Chrystusa! Chcemy celebrować ten krzyż i wnikać w tajemnicę tego krzyża. Chcemy uczynić ten krzyż naszym własnym. Nie ma dwóch różnych krzyży, podobnie jak może być tylko jedno odkupienie i jedna Msza. Jaka jest alternatywa dla tego autentycznego życia chrześcijańskiego? Jest nią bezcelowa, frustrująca adaptacja do ludzkiej natury, która w rzeczywistości nigdy się nie zmienia. Innymi słowy jest nią współczesna idea, wedle której musimy dostosowywać się do zmieniającej się natury ludzkiej, zawsze potrzebującej czegoś nowego. Idea ta jest jednak fałszywa. Dlaczego? Ponieważ przyczyny grzechu pozostają zawsze te same i mogą być leczone jedynie tymi samymi środkami. To kłamstwo – ponieważ jest to kłamstwo – że do człowieka współczesnego należy podchodzić i troszczyć się o niego w inny niż dotąd sposób, rodzi zatrute owoce. Jego konsekwencją jest rozkład życia Kościoła. Bez tego czerpania z odkupienia życie Kościoła traci swą zasadę jedności. Właśnie w tym sensie Najświętsza Ofiara Mszy jest prawdziwie naszym sztandarem. A w każdej bitwie sztandar jest ostatnią rzeczą, której pozwala się upaść. Jest jeszcze jedna rzecz, którą Bractwo musi zapewnić – i ma to znaczenie kluczowe. Chcemy tej Mszy nie tylko dla siebie samych, ale dla całego Kościoła powszechnego. Nie chcemy jedynie ołtarza bocznego w Kościele. Nie chcemy też prawa do wchodzenia z naszym sztandarem do amfiteatru, w którym jest dozwolone praktycznie wszystko. Z pewnością nie! Chcemy tej Mszy dla siebie i równocześnie dla wszystkich. Nie w formie szczególnego przywileju. Wszyscy katolicy mają do niej niezbywalne prawo. To właśnie w taki sposób Bractwo św. Piusa X jest – i pozostanie – aktywną częścią Kościoła katolickiego. Jest tak dlatego, że jego celem jest dobro Kościoła, a nie zagwarantowanie sobie szczególnych praw. Oczywiście opatrzność Boża sama wybierze czas i okoliczności, ale jeśli chodzi o nas, to chcemy tej Mszy i chcemy jej teraz – bezwarunkowo i dla wszystkich. Nie przyjmując zbyt ludzkiej optyki, która ma skłonność do poszukiwania przywilejów. Bez przystępowania do negocjacji, w trakcie których udziela się nam koncesji kawałek po kawałku: aby dostać gdzieś kościół, czas na odprawianie Mszy w jakiejś parafii, aby móc używać manipularza czy biretu, aby móc posługiwać się liturgią Wielkiego Tygodnia św. Piusa X… Absolutnie nie! Nie zamierzamy wpisywać się w taki scenariusz. Mówiąc wprost, chcemy dwóch rzeczy: wiary i Mszy. Chcemy doktryny katolickiej i Krzyża, które karmią życie duchowe i życie moralne dusz. Chcemy ich teraz, bezwarunkowo i dla wszystkich. I jeśli zachowamy tę perspektywę, Bractwo św. Piusa X będzie zawsze – i to w sposób najpełniejszy – dziełem Kościoła katolickiego, działającym w samym jego sercu i posiadającym tylko jeden cel: zbawienie dusz, w Kościele i dla Kościoła.

Źródło We must maintain Tradition and pass it on Przypisy Przypisy ↑1 List apostolski Jana Pawła II Ecclesia Dei adflicta z 2 lipca 1988: „Ustanawia się Komisję, która współpracując z biskupami, dykasteriami Kurii Rzymskiej oraz zainteresowanymi środowiskami, będzie miała za zadanie ułatwić pełną komunię kościelną kapłanom, seminarzystom, wspólnotom zakonnym i poszczególnym ich członkom dotychczas w różny sposób związanych z Konfraternią założoną przez abpa Lefebvre’a, którzy pragną pozostać w jedności z Następcą św. Piotra w Kościele katolickim, zachowując swoje tradycje w zakresie duchowości i liturgii w świetle Protokołu podpisanego 5 maja tego roku przez kardynała Ratzingera i abp. Lefebvre’a” (Ecclesia Dei adflicta, par. 6a); wszystkie tłumaczenia fragmentów tego dokumentu za serwisem KAI. ↑2 Pomiędzy 15 kwietnia a 5 maja 1988 r. abp Lefebvre uważał, że wynegocjował korzystne porozumienie, które zapewni stabilność i ciągłość jego dziełu, zatem 4 maja wziął udział w końcowych rozmowach w Albano, a 5 maja, we wspomnienie św. Piusa V, podpisał w Rzymie protokół porozumienia. Protokół ów stwierdzał, że „z powodów praktycznych i psychologicznych korzystne wydaje się udzielenie sakry biskupiej jednemu z członków Bractwa” (par. 5.2). Data konsekracji nie została jednak ustalona. Podczas podpisywania protokołu kard. Ratzinger przekazał abp. Lefebvre’owi datowany na 28 kwietnia 1988 r. list od papieża, którego treść rozczarowała i przygnębiła założyciela Bractwa św. Piusa X. Już następnego dnia, w piątek 6 maja, abp Lefebvre napisał do kard. Ratzingera: „Wczoraj z rzeczywistą satysfakcją złożyłem swój podpis pod protokołem naszkicowanym w ciągu ostatnich dni. Jednakże Wasza Eminencja sam był świadkiem głębokiego zawodu, jakiego doświadczyłem po przeczytaniu listu który od Ciebie otrzymałem, a który zawierał odpowiedź Ojca Świętego co do konsekracji biskupich. Odłożenie święceń biskupich na dalszy, nieokreślony termin, będzie już czwartym z kolei odroczeniem terminu. W moich poprzednich listach data 30 czerwca została jasno wskazana jako ostateczna z możliwych. Przedłożyłem już Waszej Eminencji dane dotyczące kandydatów. Ciągłe pozostają dwa miesiące na udzielenie mandatu. Biorąc pod uwagę szczególne okoliczności tej propozycji, Ojciec Święty może z powodzeniem skrócić procedurę tak, aby mandat został nam udzielony około połowy czerwca. Gdyby odpowiedź była negatywna, byłbym zobowiązany w sumieniu dokonać konsekracji, opierając się na zgodzie na wyświęcenie jednego biskupa spośród członków Bractwa, udzielonej w protokole przez Stolicę Apostolską”; tłum. za: Aby Kościół trwał. Abp Lefebvre w obronie Kościoła i papiestwa. Dokumenty z lat 1971–1990, Te Deum, Warszawa 2011. ↑3 List apostolski Benedykta XVI Summorum Pontificum, 7 lipca 2007. ↑4 Termin „hermeneutyka ciągłości” nawiązuje do słów użytych przez Benedykta XVI w przemowie do Kurii Rzymskiej 22 grudnia 2005 r. Papież, omawiając możliwe interpretacje II Soboru Watykańskiego, mówił wówczas o „hermeneutyce nieciągłości i zerwania”, której przeciwstawił „hermeneutykę reformy”. To drugie określenie można interpretować na dwa sposoby: albo tak, że dokumenty soborowe wprawdzie wprowadziły pewne nowości, ale że należy rozumieć w świetle Tradycji (czyli „reformować” w duchu przedsoborowym), albo tak, że dokumenty soborowe w ogóle nie stoją w sprzeczności z nauczaniem sprzed soboru (co stałoby w kontrze wobec tych teologów, którzy takie zerwanie widzieli i cieszyli się zeń; najsłynniejszym przykładem takiej interpretacji są słowa kard. Suenensa, że sobór był „rokiem 1789 r. w Kościele”). Katolicy związani z instytutami Ecclesia Dei przyjęli tę pierwszą interpretację i zaczęli używać określenia „hermeneutyka ciągłości”, które na nią wskazywało (przyp. red. WTK). ↑5 Po mającej miejsce 20 lutego 2021 r. rezygnacji kard. Roberta Saraha ze względu na wiek, zwolniło się stanowisko prefekta Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. 27 maja 2021 r. papież Franciszek nowym prefektem mianował ówczesnego sekretarza kongregacji, abp. Artura Roche’a. Abp Roche, urodzony w Anglii w 1950 r., przed otrzymaniem święceń kapłańskich w 1975 r. w diecezji Leeds studiował głównie w Hiszpanii. W latach 1991–1996 mieszkał w Rzymie, studiując na Uniwersytecie Gregoriańskim oraz pełniąc funkcję kierownika duchowego w Kolegium Angielskim. W 1996 r. został sekretarzem generalnym Konferencji Episkopatu Anglii i Walii. ↑6 W liście datowanym na 28 lipca 2021 kard. Wincenty Nichols przedstawił sześć pytań dotyczących praktycznego stosowania wytycznych zawartych w Traditionis custodes. List ten został opublikowany na portalu gloria.tv 5 listopada 2021, wraz z odpowiedzią abp. Roche’a, datowaną na 4 sierpnia. Wymiana korespondencji została potwierdzona przez kard. Nicholsa (Catholic News Agency, 8 listopada 2021). ↑7 Ks. Pagliarani cytuje francuskie tłumaczenie tego listu, które ukazało się na blogu Jeanne Smits 9 listopada 2021; tłum. własne. ↑8 Chodzi o abp. Gwidona Pozzo, sekretarza Papieskiej Komisji Ecclesia Dei; por. Abp Pozzo o randze doktrynalnej dokumentów II Soboru Watykańskiego (przyp. red. WTK). ↑9 Deklaracja abp. Lefebvre’a z 21 listopada 1974 rozpoczynała się słowami: „Całym sercem i całą duszą należymy do Rzymu katolickiego, stróża wiary katolickiej oraz tradycji niezbędnych do jej zachowania, do wiecznego Rzymu, nauczyciela mądrości i prawdy”; tłum. za Aby Kościół trwał…, dz. cyt. ↑10 Łac. privata lex, prawo prywatne. ↑11 Bractwo Kapłańskie św. Piusa X zostało zatwierdzone przez bp. Charrière’a w 1970 r., na okres próbny 6 lat; w 1975 r. bp Mamie, kolejny ordynariusz Fryburga, wycofał kanoniczne uznanie Bractwa, na co abp Lefebvre odpowiedział apelacją do Sygnatury Apostolskiej (najwyższego sądu kościelnego). Sygnatura oddaliła tę apelację i od tego czasu Rzym mówi o „nieuregulowanym statusie kanonicznym” FSSPX. Abp Lefebvre i władze Bractwa zawsze utrzymywali, że procedowanie tej sprawy przez Sygnaturę odbyło się z pogwałceniem Kodeksu prawa kanonicznego, przez co Bractwo nadal pozostaje dziełem Kościoła katolickiego (przyp. red. WTK). źródło: https://news.fsspx.pl/2022/02/musimy-zachowywac-i-przekazywac-tradycje/