W dziesiątą rocznicę ogłoszenia
listu apostolskiego motu proprio Summorum Pontificum (7 lipca 2007 roku)
postanowiliśmy uzupełnić naszą kampanię międzynarodowych badań przyjęcia listu
apostolskiego Benedykta XVI. Do kampanii sondaży przeprowadzonych w Europie w
latach 2009-2011 (patrz
tutaj) nie włączyliśmy Polski, kraju, który pod względem żywotności
Kościoła zajmuje dziś pierwsze miejsce w Europie.
Za radą stowarzyszenia Una Voce Polonia, nie
powierzyliśmy przeprowadzenia sondażu komercyjnemu instytutowi badań opinii
publicznej, ale Instytutowi StatystykiKościoła Katolickiego (ISKK), założonemu w 1972 roku przez Stowarzyszenie
Apostolstwa Katolickiego (ojców Pallotynów), który przeprowadza badania również
dla Konferencji Episkopatu Polski. Wybierając ISKK a nie organizację
komercyjną, nasi polscy partnerzy nadali temu sondażowi wyjątkowy charakter,
ponieważ badania zostały przeprowadzone wyłącznie na grupie praktykujących
katolików. Zespół ISKK przeprowadził badanie, po uprzednim dostosowaniu naszego pytań
zgodnie z ich doskonałą znajomością polskiego środowiska katolickiego, wśród
tak zwanych katolików zaangażowanych
w życie Kościoła[1]
(1). Z 800 otrzymanych odpowiedzi wybrano reprezentatywna grupę 635.
Przedstawiamy wyniki sondażu wraz z
naszym komentarzem.
Wyniki sondażu przeprowadzonego w Polsce
Sondaż został przeprowadzony przez
ISKK (Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego) w dniach 13 maja – 4 czerwca
2017 roku, metodą badań online, na reprezentatywnej grupie 635 katolików
zaangażowanych w życie Kościoła.
1. Czy uczestniczy Pan/Pani we Mszy św.?1
W każdą niedzielę i święta: 93.6
%
Prawie w każdą niedzielę: 5.8 %
Raz w miesiącu: 0.6 %
2. Papież Benedykt XVI przypomniał w lipcu 2007 r., że Msza św. może być
odprawiana zarówno w formie nowej, zwaną zwyczajną (kiedy to kapłan zwrócony
jest twarzą do wiernych), jak i w formie tradycyjnej, zwanej Nadzwyczajną Formą
Rytu Rzymskiego lub Mszą trydencką, kiedy to kapłan jest zwrócony twarzą do tabernakulum.
Czy wie Pan/Pani o tym fakcie?
Tak: 89,5%
Nie: 6.9%
Nie mam zdania: 3,6%
3. Co myśli Pan/Pani o Mszy św. w formie nadzwyczajnej (po łacinie)?
(liczba udzielonych odpowiedzi przekracza 100%, ponieważ można było udzielić
więcej niż jedną odpowiedź)
To dowód wierności tradycji Kościoła: 49.9%
To normalna praktyka: 37,3%
Ta Msza nie pasuje do dzisiejszych czasów: 17.6%
To dziwna praktyka: 4.2%
Inne: 16.7%
Trudno powiedzieć: 12.1%
4. Czy uczestniczyłby Pan/Pani we Mszy św. tradycyjnej (Trydenckiej) gdyby była
odprawiana w Pana/Pani parafii?
Co tydzień: 28.9%
Od czasu do czasu : 51.6%
Nigdy : 15.1 %
Trudno powiedzieć : 4.4%
Wyniki badania są podobne to tych uzyskanych w innych krajach
Koniec XX wieku był niezwykle udany
dla polskiego katolicyzmu, który wyszedł zwycięsko ze starcia z dyktaturą
komunistyczna, jak i korzystał z prestiżu związanego z osobą Papieża Jana Pawła
II. Z punktu widzenia doktrynalnego i liturgicznego mniej doświadczył wiosny soborowej. Nawet dziś, w
większości polskich parafii, śpiew gregoriański i komunia przyjmowana do ust
pozostają normą.
Co ciekawe, Msza św. w formie
nadzwyczajnej, często przedstawiana jako reakcja na nadużycia, przyciągałaby w
każdą niedzielę więcej niż jedną na cztery osoby, jeśli byłaby sprawowana
regularnie w parafiach, co odpowiada średniej z innych krajów w których
przeprowadziliśmy badania (19% we Francji w 2008 r., 25% w Niemczech w 2010
roku, 27.4 % w Hiszpanii w 2011 r., itd.).
Komentarz Paix Liturgique
• Polacy
rozumieją prawomocność formy nadzwyczajnej
W Polsce dziewięciu na 10
zaangażowanych katolików wie, że forma nadzwyczajna ma swoje należyte miejsce w
Kościele. To bardzo dobry wynik. Poza tym, że ci zaangażowani katolicy znają
różne aspekty życia Kościoła, można również sądzić, że w ciągu ostatnich
dziesięciu lat, znajomość motu proprio Benedykta XVI została szeroko rozpowszechniona:
najpierw lokalnie, następnie za pomocą mediów, a także dzięki pracy
organizacji, takich jak Stowarzyszenie Una Voce Polonia, które organizując konferencje i
pielgrzymki propagują liturgie łacińską i gregoriańską.
• Katolicyzm, którego oszczędziły wojny liturgiczne
Zgodnie z odpowiedzią na trzecie
pytanie (nieco zmodyfikowane przez badaczy z ISKK w stosunku do pytania, które
zadaliśmy w innych krajach[2]), tylko jeden na 25
zaangażowanych katolików uważa tradycyjną liturgię za dziwną praktykę. A mniej niż jedna piąta respondentów (17.6%)
uważa, że nie pasuje ona do dzisiejszych czasów. Ta odpowiedź może być jednak traktowana
jako pozytywna, ponieważ może świadczyć o dostrzeżeniu niezdolności
współczesnego świata do przyjęcia tradycji.
Jednakże fakt, że jeden na dwóch
respondentów uważa formę nadzwyczajną za wyraz wierności tradycji Kościoła może być tylko jednoznacznie
interpretowany. Nasz sondaż przedstawia obraz Kościoła, który został naznaczony,
jak cały Kościół, podziałem narzuconym przez reformę liturgiczną, ale który pozostał
w dużej mierze odporny na postępową opozycję do tradycyjnej liturgii i podział,
którego doświadczyły i wciąż doświadczają Kościoły w krajach Europy Zachodniej.
• 8 na 10 polskich katolików….
….chętnie uczestniczyłoby we Mszy
św. w formie nadzwyczajnej, jeśli byłaby sprawowana w ich parafii : 28.9%
respondentów wybrałoby ja na stałe a 51.6 % od czasu do czasu. Prawdziwe
znaczenie formy nadzwyczajnej pokazuje fakt, że 30 % wiernych uczestniczyłoby
we Mszy św. tradycyjnej gdyby była sprawowana w ich parafii (dla porównania 19%
we Francji w 2008 r., 40% we Włoszech, 25% w Niemczech, etc.). To po raz
kolejny potwierdza istnienie ogromnej liczby wiernych (co najmniej jedna na
cztery osoby) którzy pragną więcej sacrum w swoim życiu liturgicznym i
duchowym. Tylko 15% praktykujących
katolików w Polsce nie jest zainteresowanych formą nadzwyczajną, co pozostawia
ogromne pole do działania dla motu proprio Summorum Pontificum w cierpliwym docieraniu
do każdej polskiej parafii.
• Wiarygodność naszych poprzednich sondaży
Fakt, że sondaż w Polsce dotyczył
wyłącznie katolików zaangażowanych w życie Kościoła, i został przeprowadzony
przez ISKK, pozwala uznać go za wiarygodny do porównania z wynikami z naszych
poprzednich badań w innych krajach. Wszystkie inne sondaże zostały
przeprowadzone na grupie ogólnej katolików, praktykujących i niepraktykujących,
z wyszczególnieniem odpowiedzi pochodzących od katolików zaangażowanych.
Niestety ze względu na dramatyczny spadek liczby zaangażowanych katolików w
krajach Europy Zachodniej, grupa zaangażowanych mogła być zbyt mała by być w
pełni reprezentatywną.
Badacze przyznają, że im większa
próba tym większa jest moc badań. Analiza wyników otrzymanych w siedmiu
krajach, w których przeprowadziliśmy sondaż uprzednio (Francja, Włochy, Niemcy,
Portugalia, Wielka Brytania, Szwajcaria, Hiszpania) stanowi ważny materiał
statystyczny. Ich porównanie z rezultatami sondażu w Polsce, przeprowadzonego
wyłącznie na grupie osób zaangażowanych w życie Kościoła, potwierdza tylko jego
moc.
Nasz sondaż w Polsce jest owocem współpracy Paix Liturgique i portalu
UnaCum.pl, prowadzonego przez Stowarzyszenie Una Voce Polonia.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz